Nowe jesiotry
u polskich brzegów

Jesiotr, złowiony w rejonie Helu 13 listopada 2009 roku to prawdopodobnie krzyżówka pomiędzy jesiotrem syberyjskim (Acipenser baerii) a jesiotrem rosyjskim (Acipenser gueldenstaedtii) lub jesiotrem sachalińskim (Acipenser medirostris). (foto. M.Skóra).

Sposób oznakowania jesiotra ostronosego z zarybień Instytutu Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie. (foto: M. Skóra)

W poniedziałek, 16 listopada 2009 roku rybacy na łodzi NIE-20 w odległości 1 mili morskiej od Niechorza złowili jesiotra. Ryba o długości ok. 120 cm i ok. 15 kg wagi była żywa, więc została wypuszczona. Niestety, nie było możliwości wykonania zdjęcia dokumentującego połów. Jedynym śladem, który pozwolił zidentyfikować gatunek jesiotra, był numer odczytany ze znaczka identyfikacyjnego: A 4679. Przy okazji tego zgłoszenia dowiedzieliśmy się, że na przełomie września i października z tej samej łodzi złowiono podobnego jesiotra o długości ok. 70 cm. Ryba ta także posiadała znaczek identyfikacyjny i żywa trafiła z powrotem do wody. Szczęśliwie rybakom udało się wykonać kilka fotografii telefonem komórkowym. Idąc tym tropem, mamy nadzieję wkrótce ustalić pochodzenie i historię tego okazu.

Opis złowionych jesiotrów oraz fakt ich oznakowania jednoznacznie pozwala stwierdzić, że obie ryby należą do gatunku jesiotr ostronosy (Acipenser oxyrinchus oxyrinchus Mitchill, 1815) [1]), który od kilku lat objęty jest w polskich i niemieckich wodach projektem restytucji. Większy osobnik był nie lada zagadką, ponieważ nie posiadaliśmy wiedzy o wypuszczaniu tak dużych osobników. Informacja jednak nadeszła. Okazało się, że to ichtiolodzy z Niemiec rozpoczęli nowy eksperyment i to właśnie oni wypuścili przed paroma dniami tak duże jesiotry.

Już wcześniej, ale też w tym roku, otrzymywaliśmy zgłoszenia o złowieniu jesiotrów w Zatoce Gdańskiej. W dniu 20 sierpnia, na wysokości Portu Północnego, oznakowanego jesiotra ostronosego złowili helscy rybacy. Ryba o numerze P 574 AD pochodziła z zarybień prowadzonych w dorzeczu Wisły przez Instytut Rybactwa Śródlądowego.

Niedługo potem złowiono kolejnego jesiotra, ale informacja o tym fakcie nie trafiła bezpośrednio do naukowców. W dniu 13 listopada br. w okolicy portu wojennego w Helu także złowiono jesiotra, jednak nie był to jesiotr ostronosy, a inny, nieustalony mieszaniec, prawdopodobnie uciekinier z którejś z komercyjnych hodowli.

Odtworzenie jesiotra ostronosego w Bałtyku będzie trwało przez wiele lat. Kolejne zarybienia i towarzyszące im badania pozwolą poznać biologię tego gatunku po wprowadzeniu do dawno utraconego środowiska naturalnego. Przypadki złowienia jesiotrów zarówno w morzu, jak i rzekach będą więc coraz częstsze, zaś informacje pozyskane przy tej okazji będą miały ogromne znaczenie dla przebiegu programu ochrony zasobów tego gatunku w polskich wodach.

Oby ichtiologom wszystko się udało. Może jesiotry ostronose znowu staną się obiektem rybackich połowów przemysłowych, a na naszych stołach zobaczymy rodzimy kawior?

Stacja Morska IOUG serdecznie dziękuje załogom łodzi NIE 20, Hel 13 i HEL 6 za przekazanie informacji o złowieniu jesiotrów. Apelujemy do wszystkich rybaków i wędkarzy o włączenie się w działania na rzecz przywrócenia jesiotra ostronosego polskim wodom.

Nasz telefon informacyjny: 58 6750 836 lub 601 88 99 40, e-mail: hel@ug.edu.pl.

O sprawach jesiotrów pisaliśmy już wcześniej: w 2000 roku [1] oraz dwukrotnie w 2002 [2] i [3].

Bartłomiej Arciszewski

[1] Nazwa łacińska podana za serwisem www.fishbase.com